PREMIERA PROTEST-SONGU „WODA JEST TOBĄ”
CUKRY, Maria Ornaf, Zuzanna Zachara-Hassairi

Woda jest tobą to protest-song i krótka opowieść filmowa powstałe z rozważań wokół społecznych kontekstów wody i projektów artystyczno-badawczych, które eksplorują ten temat w ramach tegorocznego Generatora Malta.

– Do ich stworzenia zaprosiłam młode artystki, które cenię za uważną obserwację świata, pracę na tematach społecznie zaangażowanych i umiejętność przekładania ich na dźwięk i obraz, z niezwykłą wrażliwością – wyjaśnia Joanna Pańczak, kuratorka program Woda jest tobą. Na początku było słowo i melodia, napisane przez zespół Cukry, a z nich urodził się obraz wyreżyserowany przez Marię Ornaf.

Tekst utworu powstał na podstawie przeprowadzonych przez zespół Cukry wywiadów o wodzie z osobami, które realizują działania w Generatorze Malta. – Różne perspektywy rozumienia problematyki przez artystów, artystki, aktywistów, aktywistki połączyłyśmy w słowa, które starają się oddać uwspólniony sens relacji między współczesnym człowiekiem, a wodą. Temat wody przepuściłyśmy również przez nasze wrażliwości. Spróbowałyśmy wyobrazić sobie, co mogłaby powiedzieć woda, której człowiek wkłada swoje sprawy do środka, swoje oczekiwania, swoje potrzeby, swoje określenia, które nie robią nic innego, jak tylko ją uprzedmiatawiają. Nadając jej znaczenia, których ona być może w ogóle nie ma i nie chce mieć. A woda po prostu jest. Poruszyło nas mocno uświadomienie sobie, jak bardzo woda, która może przybrać każdą strukturę, kształt, stała się w wyobraźni człowieka czymś uchwytnym, niczym przedmiot do używania, wykorzystywania, eksploatowania. Nasz protest-song oddaje głos wodzie, który mogłyśmy usłyszeć, gdy wsłuchałyśmy się w nasze ciała. Dla nas woda ma swoją pamięć, jest chłonna, bezstronna, przepuszcza, koi, rozpuszcza emocje, otacza, jest ciemna i jasna, jest zmienna, jest życiem – opowiadają o procesie twórczym Agnieszka Kocińska i Lena Witkowska z Cukrów.

Scenariusz filmu Maria Ornaf stworzyła, inspirując się tekstem songu oraz opisami projektów. – Woda jest niczym kobieta bez wieku. Woda się nie starzeje, wędruje przez wieki zawsze z tą samą energią i nieskończoną mocą. W rzekach, jeziorach, studniach, rurach i kranach. Tylko człowiek utracił szacunek do jej życiodajnej siły. Człowiek ogrodził, osuszył, zanieczyścił, zabetonował swoją świętą poicielkę. Bohaterką klipu uczyniłam kobietę przechodzącą płynnie przez odległe sobie epoki czasu. Obserwujemy ją na początku wieku, kiedy świat nie jest jeszcze skażony, a woda jest czysta. Potem spotykamy ją w czasach kiedy świat wisi na włosku ekologicznej katastrofy. Kobieta jest tu uosobieniem wody – zapowiada film reżyserka.

CUKRY to projekt muzyczny, który powstał w 2017 roku w Warszawie, w kuchni przy małym stole. Stara i nowa tradycja, przestrzenie wiejsko-miejskie, lata 90. i dziewczyńskie historie opowiedziane w podwórkowy sposób. Trzy pyskate białe wokale, wyszczekane teksty, gęsta muza w równowadze z ciszą i miękkością uczuć. Inspiracje polską muzyką tradycyjną i współczesną poezją. Tematy otwierają przestrzeń ruchowo-performatywną. Wejście w to, co wyparte i zapomniane, odczuwane, dobrze znane.

Maria Ornaf – absolwentka Intermediów na Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu, stypendystka Faculdade
de Belas-Artes w Lizbonie. Laureatka I nagrody w konkursie TVP KULTURA „Dolina Kreatywna” w kategorii multimedia za film eksperymentalny Benighted oraz I nagrody wkonkursie One Minute Film Festival w Gdańsku. Jej filmy i video pokazywane były na międzynarodowych festiwalach w kraju i za granicą. W roku 2017 otrzymała stypendium w dziedzinie Kultury i Sztuki Marszałka Województwa Wielkopolskiego, w roku 2019 Stypendium Artystyczne Miasta Łodzi, a w roku 2020 Stypendium Artystyczne Marszałka Województwa Łódzkiego. Obecnie studentka V roku Reżyserii w Szkole Filmowej w Łodzi. Na stałe współpracuje z autorką zdjęć Zuzanną Zacharą-Hassairi. Ich ostatni film Piołun miał swoją światową premierę na 41. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Moskwie. Został nagrodzony m.in. na 44. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni, 38. Festiwalu Debiutów FilmowychMłodzi i Film w Koszalinie, 9. Międzynarodowym Festiwalu Filmu i Muzyki Transatlantyk w Łodzi, 3. Festiwalu Filmowym Notofest w Suwałkach, na 13. THESS International S hort Film Festival w Grecji oraz na 16. Cinalfama Lisbon
International Film Festival w Portugalii.

Zuzanna Zachara-Hassairi – autorka zdjęć do filmów fabularnych i dokumentalnych pokazywanych na festiwalach w Polsce i za granicą. Laureatka Nagrody za najlepsze zdjęcia do filmu krótkometrażowego na 44. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni oraz Jantara 2019 za najlepsze zdjęcia na Festiwalu Debiutów Filmowych Młodzi i Film w Koszalinie. Studentka IV roku Wydziału Operatorskiego i Realizacji Telewizyjnej PWSFTviT w Łodzi. Założycielka oraz Przewodnicząca Koła Naukowego Sztuki Operatorskiej w PWSFTViT. Absolwentka filologii rosyjskiej oraz translatoryki Uniwersytetu Łódzkiego, stypendystka Państwowego Instytutu Języka Rosyjskiego im. A. S. Puszkina w Moskwie.